Przedrostek pre jest wyjątkowo prehistoryczny, a w wymowie czytelnie prosty. Pre mówi o czasach tak zamierzchłych, że niektórym ciężko sięgać do nich pamięcią. A nawet ci, którzy sięgają, czasem miewają kłopoty, ponieważ tak zwani zwycięzcy bywa, że zatruwają źródła prawdy – choć brzydko ubierają się w pozornie ładny zwrot językowy – „To zwycięzcy piszą historię”.
Wracając do słowa predyspozycja – trudno obok takiego łakomego językowego kąska objeść nie śliniąc się obficie. [ Dygresja: człowiek, który zna bogactwo składników śliny i wie, w jaki sposób wpływa ona na przyswajanie wartości odżywczych, będzie ślinił się obficie i dożywotnio – na zdrowie ].
Wracając na powrót do słowa predyspozycja – mówi się często, że ktoś ma do czegoś predyspozycje, czyli w domyśle, że ma to od niepamiętnych czasów, urodził się z tym drygiem, dostał to w genach. Jest też taka teza w wielu nurtach rozwojowych, która utrzymuje, że „każdy człowiek ma dostęp do wszystkich potrzebnych zasobów”, czyli w domyśle, że każdy może się wszystkiego nauczyć. Wystarczy tylko wiedzieć, co, jak i po co.
Bywa, że ktoś zapomniał, że ma do czegoś dryg, ktoś dał sobie wmówić, że czegoś nie potrafi, że coś jest nie do dźwignięcia. Bywa, że zwycięski barbarzyńca maczugą napisał „nową historię”, w której nie potrafię tego, śmego i owego. Pod to, śmo i owo można podłożyć każdą umiejętność.
Każdą kompetencję da się rozpisać na mierzalne nuty. Pozornie niedefiniowalną miękką maestrię czystego motywowania innych można zmierzyć ilością pozytywnie zabarwionych słów, tembrem głosu, ilością pauz, kontaktem wzrokowym, świadomymi gestami…
I tutaj pojawia się predoskonała wiadomość – każdy potrafi wypowiedzieć dobre słowo, każdy potrafi zmienić głos, każdy potrafi spojrzeć drugiemu człowiekowi w oczy, każdy potrafi zrobić pauzę. To tylko kwestia rozumienia mechanizmu. Potem to już kwestia wydawania dyspozycji predyspozycjom. A kiedy te maleńkie i proste dyspozycje ( dzięki ślinie ) zlepią się w większy moduł, można usłyszeć teksty: „Ty, stary, ale dałeś ognia. Nie wiedziałem, że ty masz takie predyspozycje”.
Jedna z moich ulubionych dyspozycji brzmi „Utrzymuj jasne spojrzenie!”
Po – MYŚL – ności! Tomasz Szokal-Egierd
